Tauri mo te tama tane (me te kotiro)

image of two flax wristbandsI whakahaere ahau i taku awhewahe raranga harakeke tuatahi mō te taiohi "whakamōrea" i ngā rangi whakatā. I te āmaimai i mua tonu o te awheawhe nō te mea kāre i mōhio ka tae tika mai rātou, ā, pēnā kāre i hiahia ka anipā te noho.

Kāre he take o te āwangawanga. I pai katoa ngā mahi, ā, ka pārekareka katoa ki a rātou.
Ka whakarite te tauri kōmore hei kaupapa raranga, te take, ka rata ki ngā tama tāne me ngā kōtiro, ā, ka oti tika i te wā o te awheawhe.

wristband step oneKa waihanga ngā tauri kōmore mā te whenu harakeke kotahi e roa ana, e taea ana te tākai i te kāwititanga o te ringa e whā ngā wā. Whakaritea te whenu nei kia 2 cm te whānui, ā, kia roa rawa kia kaua e whakamahi i te pito mātotoru, i te take mā rānei. Hāpinengia te whenu mā te whakatakoto o te taha pūnuki ki te taha waimeha (ko raro o te rau) ki te hauruatanga, ki te roanga o te whenu. Puritia te whenu ki te taha o te naihi ma te kōnui, ā, kumea te whenu kia āhua 90 putu te koki ki te naihi. Hāpinengia ia taha mā te kukume ki ia pito o te whenu ki ia taha.

wristband step twoTākaia te pito i tapahi kia rua ngā wā hei porohita e tika ana kia mau ki te ringa. Whakamaua te whenu i tēnei wā, hei tauira, ki te teipa. Tīhorengia te pito wātea kia taurua, kia rite te whānui, ā, whakamahia kia rua anō ngā whenu engari kia rite te whānui. Koinei ngā whenu hei raranga ki ngā whenu e toru o te tauri kōmore.

wristband step threeKo te kōmore kei te pikitia nei e whakaatu ana i te whenu porohita kua tīhore kia 3 anō ngā whenu e rite nei te whānui, ko te whenu raranga e takoto ana, kei runga i ngā whenu o waho, ā, kei raro i te whenu o waenga. Tīkina tētahi o ngā whenu whāiti, ā, ka mau te pito mātotoru ki waho ki te taha mauī. Whakatakotongia ki raro i te whenu o waenga o te kōmore Waiho kia 10cm e tū ana ki waho ki te taha mauī.

wristband step fourwristband step fivePokaingia ngā whenu o waho ki runga i te whenu raranga, ā, puritia ngā whenu kua pokaingia ki te kōnui. Puritia tērā pito o te whenu raranga ki waenganui o te kōmore.

 

 

wristband step sixwristband step sevenMauria te whenu raranga ki mua, ā, whakatakotongia ki runga i te whenu o waenga. Whetuingia ngā whenu o waho ki runga i te whenu raranga, ā, whetuinga te wehenu o waenga kia puritia ki te konui.

Ka mutu, ka purua te whenu raranga ki roto i te kōmore anō, ā, mauria ki runga. Ka pēnei anō te raranga ki te katoa o te kōmore.

wristband step eightwristband step 9Ki te pau haere te roa o te whenu, tāpiritia he whenu anō mā te whakatakoto ki runga i te whenu tuatahi, ā, ka whakamahi i te whenu hou.

 

 

wristband step 10Ki te whakamahi ngā whenu ki te katoa o te kōmore, rarangangia ngā pito o te whenu ki roto o te kōmore. Tuia ngā pito ki roto i te kōmore, ā, ka kutingia. Pēnā kāre i tika te porotaka o te kōmore, whakamaua ki te karaehe kia kikī te noho. Ka awhina kia maroke tika ki te āhua porotaka.

 
I te wā o te awheawhe, ka whakawhiti kōrero ngā ākonga i ō rātou wheako ki te harakeke ki te mahi raranga. I mea mai tētahi tama Tonga mō te whakamahi i te rau niu hei mea raranga ki tōna whenua. I mea mai tētahi tama Māori mō tana whakamahi i ngā pia o te rau harakeke hei pani mō te kiri. Ko te pia nei he mea piripiri e whakapiri nei i ngā take, ā, ka kimi i te wā ka kumea i ngā taha e rua o ngā rau Kāre he pia ki ngā momo harakeke katoa engari he pia o te nuinga). E mōhio ana au ka whakamahi te pia nei hei rongoa Māori (ā, he mea whakapiri i ngā huru manu i te wā o te whatu kākahu) engari kāore anō au kia whakamahi ki te motu i taku ringa. Heoti anō, mā te whakamōhiotanga ka whakamātau a tōna wā.

He mea harikoa te raranga kōmore, ā, e taea ana te whakamahi i āhau na tauira mā te raranga i te whenu e hiahiatia ana te raranga me te whakarite i ngā whakaraupapa, mā te whakamahi rānei i ngā whenu kua taengia.

Kapu Taka (Glossary)

āmaimai – nervous
anipā – anxiety

multistripwristband

aturi kōmore – wristband (bangle)
awheawhe – workshop
kāwititanga o te ringa – wrist
koki – angle
mātotoru – thick
pārekareka – enjoyable
pito – end

multistripwristband

pūnuku – blunt
taiohi – youth
tākai – wrap
tauri – band
tīhore – split
tuarua – even
waimeha – dull (of colour)
whāiti – narrow
whakamau – secure
whakamōrea – at risk
wheako – experience

There’s also an English version of these instructions.

My thanks go to the translator of this page, Wi Pohatu, Ngai Tāmanuhiri / Ngāti Kahungunu ki Te Wairarapa, Weaver, Member of Raranga Whatu ki Kahungunu (Napier) and Te Muriwai Weavers (Muriwai, Gisborne), presently Principal of Te Kura Kaupapa Māori o Te Ara Hou (Napier)

Any mistakes are ones I’ve made in transcribing the translation into HTML.